Głos trzeciego sektora w sprawie mechanizmu 1% CIT od firm dla organizacji społecznych

  • webinarium

Zakończyliśmy cykl webinarów „1% CIT od firm dla organizacji społecznych”. Podczas trzech spotkań (październik-listopad 2021) z przedstawicielami organizacji z całej Polski omówiliśmy zagrożenia i szanse związane z wprowadzeniem nowego mechanizmu wsparcia trzeciego sektora. Zapraszamy do zapoznania się z wnioskami z przeprowadzonych konsultacji.

  1. Wprowadzenie mechanizmu 1% od firm może okazać się realnym wsparciem dla organizacji realizujących cele pożytku publicznego.
  2. Możliwość przekazania 1% podatku CIT może zachęcać obywateli do myślenia o dobru wspólnym i świadomym wyborze wspólnych potrzeb, szczególnie na gruncie lokalnym.
  3. Ważne jest rozpoczęcie budowania kapitału społecznego i więzi na linii firmy-NGO. 1% CIT mógłby realnie przyczynić się do budowania współpracy międzysektorowej.
  4. W dyskusji odnośnie tego mechanizmu potrzebujemy głosu firm. W Polsce przeprowadzono dotychczas niewiele badań dotyczących zaangażowania biznesu w działalność filantropijną.
  5. Pandemia koronawirusa wpłynęła negatywnie na kondycję polskich firm – istnieje obawa, czy jest to dobry czas na wprowadzanie omawianego rozwiązania.
  6. Wprowadzenie mechanizmu 1% z CIT wymaga przede wszystkim woli politycznej. Obecnie z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że nie będzie takiej woli po stronie decydentów.
  7. Samorządy realizują coraz więcej zadań zleconych, dodatkowo w ramach tzw. Polskiego Ładu ich budżety zostaną uszczuplone – niesie to poważne ryzyko sprzeciwu środowiska samorządowego wobec omawianego pomysłu.
  8. Pojawia się również zagrożenie wynikające z faktu, że zaczną powstawać organizacje, które będą wspierać konkretne osoby fizyczne (analogicznie jak w mechanizmie 1% PIT).
  9. Organizacje te nie będą się profesjonalizować – ich głównym celem będzie wsparcie konkretnych osób. Deklarowana działalność pożytku publicznego w praktyce służyłaby pożytkowi prywatnemu.
  10. Zabezpieczenie dyskutowanego mechanizmu przed opisanym powyżej scenariuszem byłoby niezwykle trudne.
  11. Brak możliwości wskazania celu szczegółowego w proponowanym rozwiązaniu jest szansą, szczególnie dla organizacji niedziałających w obszarze zdrowia. 1% podatku CIT dla OPP mógłby realnie wesprzeć organizacje np. obywatelskie, kulturalne czy sportowe.
  12. Nowy mechanizm może zagrażać rozwojowi filantropii w sektorze biznesu. Firmy uznawałyby, że spełniły swój obowiązek, przekazując 1% CIT wybranym organizacjom.
  13. W sytuacji, gdy dystans pomiędzy firmą a organizacją byłby bardzo zmniejszony, a środki byłyby przekazywane bez pośredników, z minimalną ilością formalności, istnieje obawa, że mogłyby być wykorzystywane niezgodnie z ideą. Z kolei, jeśli sformalizujemy proces np. poprzez dodanie pośrednika (środki z 1% nie będą trafiać bezpośrednio do organizacji), to zaowocuje to wzrostem biurokracji.
  14. Mechanizm 1% CIT może przyczynić się do utrzymania dysproporcji pomiędzy małymi a dużymi organizacjami. Organizacje małe, realizujące cele lokalne, mogą nie przebić się do świadomości biznesu. W małych miejscowościach i na wsiach jest niewiele firm, które mogłyby przekazywać 1% CIT na rzecz organizacji.
  15. W przypadku wprowadzenia mechanizmu 1% CIT należy wprowadzić zapisy przeciwdziałające masowemu powstawaniu fundacji korporacyjnych.
  16. Zachętą do filantropii może być powielenie rozwiązania słowackiego i wprowadzenie mechanizmu 2% CIT. Jeśli firma przekaże w postaci darowizny na rzecz organizacji pozarządowej 0,5% kwoty, którą planuje odliczyć w ramach mechanizmu 1% CIT, uzyskuje prawo do przekazania na rzecz organizacji 2% należnego fiskusowi podatku CIT.